TEŞKİVİYE CAMİİ AVLUSUNDA KONSOLOSLUK

20.Mart.2015’te Milliyet’te çıkan yazım…

Türkiye’ye gelen Suriyeli göçmenler, Suriye Konsolosluğu işlemleri için her gün Teşvikiye Camii’sine geliyor. Aylarca beklemelerine rağmen işlemleri halledilmeyen Suriyeliler ve Türk yakınları büyük mağduriyet yaşıyor

Suriye’deki savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan göçmenler, İstanbul’un göbeği Teşvikiye’de her gün bir başka mağduriyet daha yaşıyor. Çocuklarını kaydettirmek, kimlik çıkarmak, pasaportla ilgili işlemlerini yaptırmak, evlilik ve doğum olaylarını bildirmek için Türkiye’nin dört bir yanından İstanbul’daki Suriye Başkonsolosluğu’na gelen Suriyeliler, Teşvikiye Camii’nin avlusunda günlerce beklemelerine rağmen işlemlerini yaptıramıyor.

Sabahın erken saatlerinde sıraya girmek için gelerek ayazda bekleyen, gece cami avlusunda uyuyan Suriyeli göçmenler, aylarca konsolosluğun işlemlerini yapmasını bekliyor. Suriyelilerle evlenen, Suriyeli akrabalarına ya da arkadaşlarına yardımcı olmak için Teşvikiye Camii’ne gelen Türk vatandaşlar da mağduriyetin en yakın tanıkları. Konsolosluk her gün sadece 10-15 kişinin işlemini yaptığı, birkaç gün önceden sıra numarası ya da randevu verdiği vatandaşların sıralarını iptal ettiği için kimi Suriyeli çocukların hala kimliği çıkmamış, kimi Suriyeli kadınlar ise evliliğini tasdik ettiremediği için eşinin sosyal güvenliğinden yararlanamıyor.

Yaşlı göçmene dayak
Konsolosluk için çalışan Türk yetkililerin, bekleyen Suriyelilere ve Türklere uyguladığı kötü muamele ve şiddet ise herkesi canından bezdirmiş durumda. Her gün sıraya giren Suriyeli göçmenler ve Türk vatandaşlar, yetkililerin hakaret ettiğini, kötü muamelede bulunduğunu, üzerlerine yürüyerek şiddet uyguladığını anlatıyor. Suriyeli eşiyle evliliğini tasdik ettirmek için bekleyen bir Türk vatandaşı, Türk görevlinin önceki gün yaşlı bir Suriyeli göçmeni dövdüğünü öne sürdü. Aynı vatandaş, bir memurun kendisine ‘tatlı alırsan işini yaparım’ dediğini söyledi.

Cami avlusunda bekleyen vatandaşlar, isimlerini kaydettirmiş olsalar bile bir sonraki gün isimlerinin listeden silindiğini, bu yüzden aylarca beklediklerini belirtiyor. Teşvikiye Camii’ne gittiğimizde listedeki isimleri okumaya gelen Türk güvenlik görevlisi ve konsolosluk yetkilisinin, bekleyenlere bağırdığını, insanları avluda bir yandan diğer yana koşturduğunu gördük.

Rüşvet ödeyene işlem
Çok sayıda kişi ancak bir aracıya rüşvet ödeyenlerin konsolosluk işlemlerini yaptırabildiğini anlattı. Cami avlusunda dolaşan aracılara yaklaşık 250 TL ödeme yapanların işlemlerini birkaç gün içinde hallettiği öne sürüldü. Gaziantep’teki bir yardım örgütünde çalışan Suriyeli bir genç, 200 TL ödediği için sıraya girebildiğini söyledi.

Sağlık hizmeti alamıyor
Halepli eşi ile evlilik işlemlerini yaptırmak için Mersin’den gelen ve Arapça öğretmeni olan bir Türkiye vatandaşı, konsolosluk çalışanları ile ilgili olarak, “Hayvanlara böyle davranılmaz. Her gün 20 kişiye sıra veriyorlar. Sadece bir mühür vuracaklar, kafalarına göre para alıyorlar. Dün burada bir yaşlı adamı dövdü, ‘Konuşamazsın. Burası Suriye değil, Türkiye. Seni buraya gelmekten ömür boyu men ederim, sıra alamazsın’ diyerek tehdit etti. Allah’ın evinin önünde dayak attı. Bin lira verip işlemlerini yaptıramayanlar var. Dün bir yaşlı kadın geldi, hasta, soğuktan titriyordu. Suriyeli oldukları için seslerini duyuramıyorlar. Bugün 16:00’da uçağım var, hala işimi yaptıramadım. 259 lira çöpe gidecek. Evlilik belgesinin savaşın içinden gelmesi için çok bekledik. Eşim hasta, ancak tasdik alamadığım için doktoraya götüremiyorum. Benim sigortamdan yararlanamıyor. Ultrason ve röntgen fiyatları çok yüksek” dedi.

Konsolosluk için kredi
Suriyeli gelini için Kilis’ten gelen yaşlı bir Türk kadın, üç defa İstanbul’a geldiklerini ifade ederek, “Yol parası, yatacak yerimiz yok. Ayın ikisinde geldik; nerede kalırız, ne yeriz? Randevu bugün diye üç kişi geldik, randevumuz iptal olmuş. Sürünüyoruz günlerdir. Kredi çektik, kredi ödüyoruz buraya gelmek için” dedi. Evlilik işlemleri için Antakya’dan gelen bir genç ise uzun süre İstanbul’da kaldığı için işinden olmuş.

Listeler atılıyor
Suriyeli bir arkadaşına yardımcı olmak için Urfa’dan gelen bir Türk vatandaşı, “Konsolosluğun kapısında beklettiler sabah 8’den 11’e kadar, sonra bize ‘Burada beklemeyin, camiye gidin’ dediler. Sıraya koydular, ismimi yazdılar, çarşamba gelin dediler. Çarşamba geldik, ‘O listeyi yırttık attık’ dediler. Ben konuşurken elimi kaldırıyorum diye, ‘Sen Türk vatandaşısın, elini kolunu indir’ diye bağırdılar. Türkiye ve Suriye vatandaşına eziyet yapıyorlar. Bazıları da ‘işini yaptıracağım’ deyip parayı alıp gidiyor” dedi.

Suriyeli hamile eşi ile bekleyen bir Türk vatandaşı, 15 gündür camiye gelip gittikleri halde randevusunun iptal edildiğini söyledi. Osmaniye’den gelen ve ellerinde valizleriyle avluda bekleyen bir çift ise evlenmelerine rağmen halen resmi evrak alamadıkları için bir otelde beraber kalamadıklarını belirtti.

Savaşa mı gideyim?
Suriye’den getirdikleri nüfus kayıt örneklerinin tercüme ettirilmesi için 700 TL ödediklerini belirten genç bir çift, bu belgenin üç ay geçerli olduğunu vurgulayarak, “Şu an süresi dolduğu için 700 TL daha ödemem gerek. Hatay’dan buraya gidiş dönüş için 400 TL verdik. Üç aydır her gün gidip geliyoruz. Bütün evraklar hazır. İşime bir gidip geliyorum, bir izin alıyorum. Otele dünyanın parasını veriyoruz. Eğer yine belgeyi almak istersem savaşın ortasına, Halep’e gitmem gerek. Ya da 700 TL daha vereceğim. Bir muhatabımız bile yok” dedi.

Mardin’den gelen 60 yaşındaki Suriyeli bir göçmen ise cami avlusunda uyuyor. Konsolosluk işlemlerini halletmek için beklerken cep telefonunu çaldıran Suriyeli, çocuklarını arayamadığını, cebinde hiç parası kalmadığını anlattı. Bir böbreğini verdiği için sağlık sorunları yaşadığını söyleyen Suriyeli, işlemlerini halletse bile nasıl Mardin’e döneceğini bilemediğini söylerken gözyaşlarını tutamadı.